علائم بواسیر در زنان و مردان | علتها، نشانهها و تفاوت

علائم بواسیر در زنان اغلب بهصورت خارش، سوزش یا خونریزی هنگام دفع ظاهر میشود، اما بسیاری از زنان در مراحل اولیه متوجه آن نمیشوند. این بیماری، که در اثر فشار مداوم بر رگهای ناحیه مقعد ایجاد میشود، یکی از شایعترین مشکلات گوارشی در میان خانمهاست.
از نشستن طولانی گرفته تا بارداری، یبوست مزمن یا حتی استرس، هرکدام میتوانند در بروز یا تشدید بواسیر نقش داشته باشند. شناخت بهموقع نشانهها به شما کمک میکند قبل از پیشرفت بیماری، درمان را آغاز کنید و از عوارض دردناک آن جلوگیری نمایید.
در این مقاله، بهصورت دقیق و علمی به بررسی علت و علائم بواسیر در زنان و مردان میپردازیم و تفاوت نوع بادی، عفونی و شقاق را نیز توضیح میدهیم تا هر خواننده بتواند با درک درست از علائم بدن خود، تصمیم آگاهانهتری برای درمان بگیرد.
🔹 علائم بواسیر در زنان؛ از خارش تا خونریزی
علائم بواسیر در زنان معمولاً با خارش، سوزش و خونریزی هنگام اجابت مزاج شروع میشود. این نشانهها نتیجه تورم یا آسیب در رگهای اطراف مقعد هستند و در صورت بیتوجهی، ممکن است شدت پیدا کنند.
در مراحل ابتدایی، زنان ممکن است احساس خارش یا سوزش خفیف در ناحیه مقعد داشته باشند. این حالت معمولاً به دلیل التهاب عروق یا تحریک پوست ایجاد میشود. اگر این تحریک ادامه یابد، پوست ناحیه حساستر شده و احتمال ترک یا زخم افزایش مییابد.
در مراحل پیشرفتهتر، خونریزی مقعدی یکی از نشانههای شایع است. خون معمولاً به رنگ قرمز روشن است و هنگام دفع یا پس از پاک کردن دیده میشود. احساس وجود توده یا برجستگی کوچک در اطراف مقعد نیز از دیگر علائم قابل توجه است و میتواند نشانه بواسیر خارجی باشد.
احساس درد هنگام نشستن، دفع یا بعد از اجابت مزاج نیز از علائم هشداردهنده است. بسیاری از بیماران میپرسند علت درد بواسیر چیست؟ پاسخ ساده است: افزایش فشار روی دیوارهی رگها باعث التهاب، ورم و درد در ناحیه میشود.
در دوران بارداری یا پس از زایمان، بواسیر در زنان شایعتر است. افزایش فشار لگنی و یبوست ناشی از تغییرات هورمونی باعث بروز علائمی مانند تورم، احساس سنگینی یا درد مداوم در اطراف مقعد میشود.
شناسایی زودهنگام این نشانهها کمک میکند تا بیماری قبل از پیشرفت، کنترل شود. و هر چه سریعتر برای درمان دارویی بواسیر اقدام کند؛ در صورت مشاهده خونریزی، درد یا برآمدگی در مقعد، حتماً باید به پزشک مراجعه شود تا از عوارضی مانند عفونت یا ترومبوز جلوگیری گردد.
خون قرمز روشن پس از دفع مدفوع
خارش در ناحیه مقعد
احساس نیاز به دفع حتی پس از تخلیه کامل روده
وجود ترشحات یا مخاط در لباس زیر یا روی دستمال توالت پس از پاک کردن
وجود توده یا برآمدگی در اطراف مقعد
درد در ناحیه مقعد
منبع علمی
🔹 علائم بواسیر در مردان؛ شباهتها و تفاوتها
بواسیر در مردان نیز مانند زنان، ناشی از تورم و التهاب رگهای مقعد است. با این حال، سبک زندگی و شغلهای طولانیمدت پشت میز یا رانندگی باعث میشود علائم در مردان شدت بیشتری پیدا کند. در بسیاری از موارد، علائم اولیه نادیده گرفته میشوند و بیمار زمانی متوجه بیماری میشود که بواسیر به مرحله دردناک یا خونریزی رسیده است.
شایعترین علائم بواسیر در مردان عبارتاند از:
- خارش و سوزش اطراف مقعد: معمولاً اولین نشانه بروز بواسیر است و در اثر التهاب عروق سطحی ایجاد میشود.
- خونریزی هنگام اجابت مزاج: اغلب خون قرمز روشن روی مدفوع یا دستمال دیده میشود.
- درد یا احساس سنگینی در مقعد: بهویژه هنگام نشستن طولانی یا پس از فعالیت سنگین.
- تورم یا برجستگی قابل لمس در اطراف مقعد: معمولاً نشانه بواسیر خارجی است.
- ترشح یا رطوبت مداوم در ناحیه مقعد: به دلیل تحریک پوستی و تعریق زیاد
- احساس ناکامل بودن دفع مدفوع: یکی از علائم بواسیر داخلی پیشرفته است.
در مقایسه با زنان، مردان بیشتر به دلیل یبوست مزمن، فشار زیاد هنگام اجابت مزاج، فعالیتهای سنگین و مصرف کم فیبر دچار بواسیر میشوند. رعایت رژیم غذایی مناسب، پرهیز از زور زدن و انجام فعالیت بدنی منظم از مهمترین راهکارهای پیشگیری در این گروه است.
🔹 بواسیر بادی چیست و چه علائمی دارد؟
در طب سنتی، اصطلاح بواسیر بادی به نوعی از هموروئید گفته میشود که بیشتر ناشی از غلبه سردی و خشکی مزاج یا کاهش جریان خون در عروق مقعد است. برخلاف بواسیر خونی، در این نوع معمولاً خونریزی مشاهده نمیشود، اما درد و تورم ناحیه مقعد آزاردهندهتر است.
بواسیر بادی اغلب در افرادی دیده میشود که یبوست طولانی، تغذیه خشک، یا فعالیت فیزیکی کم دارند. این نوع بواسیر در زنان و مردان بهویژه در فصول سرد سال شایعتر است.
شایعترین علائم بواسیر بادی عبارتاند از:
- احساس فشار یا سنگینی در مقعد بدون خونریزی
- درد هنگام نشستن یا دفع مدفوع که با گرما تشدید میشود
- خشکی مزاج و سفتی مدفوع که به سختی خارج میشود
- نفخ شکم و باد زیاد در رودهها (ارتباط مستقیم با نام “بادی”)
- سوزش یا خارش خفیف پس از اجابت مزاج
- برآمدگی کوچک و دردناک در اطراف مقعد بدون ترشح یا زخم
- بهبود نسبی علائم با گرما یا مصرف مایعات گرم
در طب سنتی، درمان بواسیر بادی معمولاً شامل تعدیل مزاج، مصرف غذاهای گرم و مرطوب، افزایش فیبر طبیعی و استفاده از روغنهای گیاهی نرمکننده است. توجه به تفاوت میان بواسیر بادی و خونی برای انتخاب درمان مناسب ضروری است، زیرا اشتباه در تشخیص میتواند منجر به مزمن شدن علائم شود.
🔹 علائم عفونت بواسیر؛ هشدارهایی که نباید نادیده بگیرید
عفونت بواسیر زمانی رخ میدهد که بافت متورم و آسیبدیده مقعد توسط باکتریها آلوده شود. این حالت معمولاً پس از خراش سطحی، خونریزی مکرر یا استفاده از داروهای موضعی بدون تجویز پزشک به وجود میآید. اگرچه در مراحل اولیه علائم خفیف هستند، اما در صورت بیتوجهی، میتوانند به سرعت پیشرفت کرده و به آبسه یا حتی تب و لرز منجر شوند.
یکی از نخستین نشانههای عفونت، افزایش درد و التهاب در ناحیه مقعد است. بیمار ممکن است احساس گرمی، تورم یا قرمزی غیرطبیعی در محل بواسیر داشته باشد. در برخی موارد، ترشح زردرنگ یا بوی ناخوشایند از ناحیه مقعد دیده میشود که نشانهای واضح از حضور عفونت است. تب خفیف، ضعف عمومی و حساسیت شدید به لمس از دیگر علائم هشداردهنده محسوب میشوند.
در موارد پیشرفته، عفونت میتواند به آبسه مقعدی تبدیل شود. در این حالت، تجمع چرک در زیر پوست باعث درد شدید، تورم و گاهی تب بالا میشود. بیتوجهی به این وضعیت ممکن است به پارگی آبسه و انتشار عفونت به بافتهای اطراف منجر گردد.
به بیماران توصیه میشود در صورت مشاهده هرگونه تغییر در رنگ پوست ناحیه، بوی بد، تب یا درد فزاینده، فوراً به پزشک مراجعه کنند. درمان بهموقع عفونت بواسیر معمولاً شامل مصرف آنتیبیوتیک، رعایت بهداشت کامل و در موارد شدید، تخلیه آبسه است. اقدام سریع میتواند از بروز عوارض جدی و بازگشت بیماری جلوگیری کند.
بواسیر داخلی
بواسیر داخلی در داخل راستروده قرار دارد. معمولاً نمیتوانید آنها را ببینید یا احساس کنید و بهندرت باعث ناراحتی میشوند. اما فشار آوردن یا تحریک هنگام دفع مدفوع میتواند باعث بروز علائم شود.
منبع علمی
تفاوت بواسیر و شقاق مقعدی؛ مقایسه ویژگیهای بالینی
در نگاه اول، بواسیر (هموروئید) و شقاق (فیشر مقعدی) علائم مشابهی دارند، اما منشأ درد، نوع خونریزی و روند درمان آنها متفاوت است. در جدول زیر تفاوتهای کلیدی این دو عارضه مقعدی بهصورت خلاصه آورده شده است.
این جدول به شما کمک میکند تا تفاوت میان علائم بواسیر و شقاق را بهسادگی تشخیص دهید. اگر هر دو نوع نشانه را همزمان احساس میکنید، احتمال وجود بیماری ترکیبی وجود دارد و لازم است پزشک متخصص آن را بررسی کند.
🔹 علت بواسیر در زنان و دختران مجرد
بواسیر در زنان بیشتر از مردان مشاهده میشود و علت اصلی آن فشار زیاد بر رگهای انتهای روده است. این فشار میتواند در اثر عوامل مختلفی مانند یبوست، بارداری، چاقی یا نشستن طولانیمدت ایجاد شود. در دختران مجرد نیز بواسیر به دلایل مشابه ولی بدون عامل بارداری بروز میکند و اغلب به علت سبک زندگی کمتحرک یا عادات غذایی نادرست است.
در زنان، تغییرات هورمونی و یبوست در دوران قاعدگی نقش مهمی در بروز بواسیر دارند. افزایش هورمون پروژسترون موجب شلشدن دیواره رگها میشود و در نتیجه جریان خون بهسختی بازمیگردد. در بارداری نیز بزرگ شدن رحم فشار مستقیمی بر رگهای مقعد وارد میکند و همین موضوع یکی از رایجترین علتهای بواسیر در زنان است.
در مقابل، دختران جوانی که تحرک کمی دارند یا رژیم غذایی کمفیبر مصرف میکنند، معمولاً به یبوست مزمن دچار میشوند. این وضعیت باعث میشود هنگام اجابت مزاج فشار زیادی به ناحیه مقعد وارد شود و رگها بهتدریج متورم گردند. استفاده مداوم از توالتهای غیر استاندارد (اسکواتدار یا با زاویه نامناسب) نیز از عوامل تقویتکننده این فشار است.
از دیگر علتهای مشترک میان زنان و دختران میتوان به استرس، مصرف ناکافی آب، رژیمهای لاغری سختگیرانه و پوشیدن لباسهای تنگ اشاره کرد. در طب سنتی، گفته میشود که سردی و خشکی مزاج نیز میتواند عامل ایجاد بواسیر باشد، زیرا حرکت رودهها را کند و عمل دفع را دشوار میکند.
شناخت دقیق علتها بهویژه در مراحل اولیه، کمک میکند تا بیمار بتواند با تغییر سبک زندگی، درمان را زودتر آغاز کند و از پیشرفت بیماری جلوگیری نماید
🔹 جمعبندی نهایی و نتیجهگیری
علائم بواسیر در زنان معمولاً با خارش، سوزش یا خونریزی خفیف شروع میشود و اگر در مراحل اولیه شناسایی نشود، میتواند به التهاب شدید یا حتی عفونت منجر شود. بواسیر در زنان و دختران مجرد اغلب در اثر فشار زیاد، یبوست مزمن یا تغییرات هورمونی ایجاد میشود و در مردان بیشتر بهدلیل سبک زندگی کمتحرک و فعالیتهای سنگین دیده میشود.
شناخت تفاوت میان بواسیر، شقاق و بواسیر بادی اهمیت زیادی دارد، زیرا درمان هرکدام متفاوت است. در حالی که بواسیر بادی معمولاً بدون خونریزی ولی همراه با درد و نفخ ظاهر میشود، نوع خونی با التهاب و خونریزی روشن همراه است. در هر دو حالت، مراجعه زودهنگام به پزشک از بروز عوارضی مانند عفونت، آبسه یا ترومبوز جلوگیری میکند.
برای کنترل و پیشگیری، مصرف غذاهای پرفیبر، نوشیدن آب کافی، پرهیز از نشستن طولانی، و درمان یبوست بهصورت مستمر ضروری است. همچنین زنان باردار یا افرادی که در دوران قاعدگی دچار یبوست میشوند، باید بیش از دیگران مراقب سلامت دستگاه گوارش و ناحیه مقعد خود باشند.
در نهایت، بواسیر بیماری خطرناکی نیست، اما نادیدهگرفتن علائم بواسیر در زنان میتواند کیفیت زندگی را کاهش دهد و نیاز به درمانهای پیچیدهتر ایجاد کند. تشخیص زودهنگام، مراقبت منظم و مشورت با پزشک متخصص، بهترین مسیر برای کنترل و درمان کامل این بیماری است.
طاها عرب عامری، کارشناس تولید محتوای علمی و پزشکی و دانشآموخته دانشگاه تهران است. او در حوزه سلامت و طب سنتی ایرانی فعالیت تخصصی دارد و تاکنون دهها مقاله علمی و آموزشی در نشریات معتبر منتشر کرده است.
تمامی محتواهای منتشرشده توسط وی با تکیه بر منابع معتبر جهانی مانند Mayo Clinic، WebMD، Cleveland Clinic و Johns Hopkins Medicine تدوین میشود. رویکرد حرفهای او مبتنی بر شفافیت علمی، پایبندی به منابع موثق و ارائه اطلاعات قابلاعتماد برای کاربران است.









1 دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
با سلام خدمت شما اطلاعات تکمیل و مقاله عالی بود ممنون از صبر و حوصله ای که به کار بردید. من تازه با سایت عرب عامری آشنا شده ام. واقعا همه چیز منظم و پاسخگوی است و با مطالعه مقاله همه چیز دستگیر آدم میشه و از حاشیه روی و اضافه گویی خودداری کردید.